Sophie van der Vlugt: ‘Gezond draagvlak voor wetenschap is onmisbaar’.

V: Waarom mag wetenschap niet ‘gewoon’ wetenschap blijven? Binnen de universiteitsmuren…
A: Vanwege corona wordt helaas zichtbaar dat burgers en beleidsmakers niet gelijk op lopen als het om ‘de feiten’ gaat. Dat tekort aan vertrouwen trek ik me aan. Ik wil dat verbeteren. Door wetenschap actiever de samenleving in te brengen, ontwikkel je broodnodige tegenkracht.

V: Hoe komt het dat je zo gepassioneerd met dit thema bezig bent?
A: In mijn studie heb ik te maken met de technologie van genetische modificatie. Feit is dat veel mensen genetische modificatie nog ‘eng’ vinden. Terwijl je met die technologie enorm veel problemen kunt oplossen op het terrein van onder meer voedsel, energie en een gezonde omgeving. Als er over genetische modificatie desondanks onder de bevolking geen minimum aan overeenstemming bestaat, heb je een probleem. Daarom moet er meer draagvlak gecreëerd worden.

V: Waarom is het delen van wetenschappelijke kennis tot dusver zo moeilijk gebleken?
A: Binnen de wetenschap heeft het mijns inziens nog te weinig prioriteit. En als je erover nadenkt, is dat best verklaarbaar. Het hart van wetenschappers gaat nu eenmaal sneller kloppen van nieuwe kennis en nieuwe ontdekkingen. Daar is alles op gericht. Daar wordt reikhalzend naar uitgekeken. Dat levert prestige op. Wat mensen buiten de universiteitscampus vinden, is ogenschijnlijk minder belangrijk.  

V: Jij wilt die brug tussen wetenschap en burgers dus wél bouwen. Wat is jouw rol daarbij?
A: Behalve dat je het lef moet hebben om evenementen te organiseren, en het risico te lopen dat daar weinig belangstelling voor is, moet je goed nadenken over hoe je wetenschappelijke kennis naar een niet-wetenschappelijk publiek vertaalt. Draai het om! Welke vragen en wensen leven er bij mensen? En hoe kan wetenschap daar een positieve rol in spelen?

V: Is de academische wereld mentaal flexibel genoeg om die draai te maken?
A: Zoals gezegd: het kan beter. En daarom wil ik zo er zo graag op uit. Niet alleen om kennis te verspreiden. Maar ook om erachter te komen wat mensen willen weten. Waar ze op aanhaken.   

V: Zelf ben je ook bij een spannend wetenschapsproject betrokken.
A: Ja, ik zit in het Wageningse team van de international Genetically Engineered Machine, kortweg iGEM. Dat is een internationale wedstrijd voor innovaties, die gebaseerd zijn op genetische modificatie. Momenteel ben ik met een studententeam bezig een biofilter te ontwerpen, voor de afvang van stikstof en methaan in koeienstallen. Omdat Nederland middenin een stikstofcrisis zit, zou het enorm helpen als we dat filter ook daadwerkelijk operationeel kunnen krijgen. Zo ver is het nog niet. 

V: Wanneer moet het filter af?
A: De deadline voor de wedstrijd is over enkele maanden. Dus het wordt spannend.

V: Succes! En ga je dan ook nadenken over hoe je de techniek achter dat filter uitlegt aan een breed publiek?  A: Absoluut. Want gezond draagvlak voor de wetenschap is onmisbaar.