Laura de Vries: ‘Klimaat en ongelijkheid vragen om actie! actie! actie!’

V: Jij wilt secretaris-generaal van de VN worden.
A: Klopt. Maar het gaat mij niet om de functie. Of om de gemakken en privileges die je in die positie hebt. Ik heb die ambitie omdat het de plek is waar ik voor de wereld, volgens mij, het meeste verschil kan maken. En ja, er is nog een andere reden waarom ik graag op die stoel bij de VN zou zitten.

V: En dat is…?
A: Dat ik wil aantonen dat je als moslima met een hoofddoek zo’n cruciale positie kunt bereiken. Daarmee zou ik een belangrijke boodschap uitzenden naar alle moslima’s in de wereld.

V: Welke boodschap?
A: Dat het feit dat je een hoofddoek draagt geen belemmering hoeft te zijn.       

V: Terug naar de VN. Welk verschil wil je daar maken?
A: Ik zie twee grote, enorm urgente wereldvraagstukken: klimaat en ongelijkheid. Die moeten heel hard aangepakt worden. Want de impact van het klimaatprobleem en de ongelijkheid neemt met de dag toe. Vaart maken is cruciaal. Ik ben iemand van: actie! actie! actie! 

V: Klimaat en ongelijkheid hangen volgens jou nauw met elkaar samen.
A: Helemaal. Arme landen worden het hardste geraakt, en in die landen ook weer de armste inwoners. Ten tweede dreigt het klimaatprobleem de bestaande ongelijkheid tussen landen en regio’s verder te vergroten. Welvarende landen hebben geld en nemen maatregelen. Arme landen hebben dat geld niet, waardoor ze verder achterop raken. De coronacrisis levert hetzelfde beeld op: rijke landen kopen de vaccins op, kunnen weer door met hun economie en arme landen zullen veel langer door corona worden geraakt, en daardoor extra schade ondervinden.   

V: Als je naar de huidige secretaris-generaal van de VN kijkt, António Guterres, en naar de VN als geheel: doen zij dan genoeg, vind jij?
A: Ik zou vooral willen dat de VN meer vaart maakt en met veel meer integraliteit werkt. Dus niet: een project hier en een project daar. Maar kijken waar uitdagingen inzake klimaat en ongelijkheid elkaar raken en daar je actie op afstemmen. Zodat beide problemen gelijktijdig worden aangepakt.  

V: Heb je een voorbeeld?
A: Je kunt nu proberen om via internationale mechanismen de vaccins eerlijker over de wereld te verdelen. En daar ben ik natuurlijk voor. Maar als je niet tegelijkertijd investeert in betere gezondheidszorg in armere landen ben je alleen maar bezig pleisters te plakken in plaats van te genezen. In dat laatste schiet de VN dus tekort. Vind ik.

V: Naast meer integraliteit ben je voor wat jij ‘een meer mensgerichte aanpak’ noemt. Wat is dat?
A: Daar bedoel ik mee dat programma’s meer rekening gaan houden met belangen en behoeften van individuele mensen. Veel preciezer inzoomen en kijken naar wie wat nodig heeft, tot op het lokale, persoonlijke niveau. Minderheidsgroepen zullen daardoor beter op de radar komen en gerichter worden geholpen, waardoor ongelijkheid afneemt.

V: Als ik jou zo hoor zou je van de VN een veel slagvaardiger organisatie willen maken.
A: Vaart maken is inderdaad mijn aard. Als je ziet dat het zomaar een aantal jaar kan duren voor de EU het maatregelenpakket ‘Fit voor 55’ zal ondertekenen, denk ik: kan dat niet vlotter? Ook de VN zou wat mij betreft sneller moeten opereren. Maar voor hen geldt eveneens: ieders handtekening is nodig.

V: Intussen ben je namens het ministerie van Economische Zaken al Klimaatambassadeur van de Toekomst. Wat betekent dat?
A: Dat ik ben uitgekozen om het bewustzijn over klimaatverandering te verbreden, dat wil zeggen: ook onder minderheidsgroepen het besef te stimuleren dat zij mee kunnen helpen. Ook dat is belangrijk werk. Als klimaatverandering een thema blijft voor een kleine groep mensen, laat je kansen liggen. Het moet inclusief zijn.