MEZELF TOESTAAN TE HUILEN (OF: DE SPEECH VAN MIJN LEVEN)
Al vele malen heb ik jonge, talentvolle vrouwen in mijn Young Lady Business Academy (YLBA) voorgehouden dat kwetsbaarheden en imperfecties er niet zijn om tot het einde der tijden verstopt te worden, maar op wezenlijke momenten, zoals tijdens de YLBA, juist mogen worden getoond. Die kwetsbaarheden en imperfecties zijn namelijk integraal onderdeel van ieders persoonlijkheid, en daarmee ook van de ambities die de Young Ladies hebben. Als ze zich volledig laten zien, inclusief hun donkere kanten en verwondingen, begrijp je ineens glashelder waarom ze bijvoorbeeld het verschil willen maken in de wetenschap, of een eigen bedrijf willen starten of bij een bepaald ministerie hun bijdrage aan de samenleving willen leveren.
In theorie kan ik het allemaal mooi vertellen. En is de redenering mooi rond en sluitend.
Maar wat heb ik zelf in al die jaren nou eigenlijk van mezelf laten zien? Laat ik het maar eerlijk zeggen: nóóit helemaal het achterste van mijn tong. Waarom eigenlijk niet? Is het niet practice what you preach? Waarom zette ik toch steeds mijn Geisha- of Pokéraar- masker op als het erop aankwam? Waarom koos er ik steeds opnieuw voor sterk en ongenaakbaar te lijken? Wat het antwoord ook is: mijn jarenlange aarzeling is het niet te missen bewijs dat het niet opzetten van die maskers, ofwel, het tonen van de ‘naakte Elske’ als het ware, een stap is die ik simpelweg niet aandurfde.
Tijdens de veertiende editie van mijn non-profit academie had ik het geluk dat een van de optredende rolmodellen niet alleen de Young Ladies inspireerde, maar mij net zo goed. Ze gaf het goede voorbeeld. En hóe! Ambassadeur voor Nederland in Canada, Margriet Vonno, vertelde over haar ziekte. Daarbij liet ze foto’s van haarzelf zien toen ze heel erg ziek was. Heel confronterend! Je kon een speld horen vallen. Wat het extra bijzonder maakte is dat ze vanuit haar representatieve opdracht op z’n zachtst gezegd niet wordt gestimuleerd dit te doen.
Toch deed ze het!
En dat trof me recht het hart.
Zonder dat Margriet het wist plantte zij, met haar super gedurfde openheid, een zaadje in mij. Zou ik tijdens mijn lezing over moederschap en carrière hetzelfde durven als zij? Dus écht open te zijn?
Ik besloot net als Margriet een foto van mijzelf te laten zien. Op die foto zie je een achtjarig meisje op een oranje fiets. Door de samensmelting van mij en de oranje fiets – die symbool staat voor het uitbreken uit de beschermende tuin van mijn ouders – kwam mijn jeugd met een ongekende felheid en kleurenrijkdom op mij af. Ik werd ongenadig geconfronteerd met mijn drang de wereld te verkennen. Ik voelde weer hoe dat kleine meisje ervoor koos gehoor te geven aan het steentje dat in haar buik kriebelde – en nog steeds kriebelt. Hoe dat steentje vooruitwees naar mijn vastbeslotenheid iets van het leven te gaan maken. Beweging te creëren. Bij mijzelf, maar ook bij anderen. Ook al denkt mijn omgeving nog al te vaak sceptisch of afkeurend over mijn onvermoeibare drang naar beweging.
Terug naar de speech. Allereerst sprak ik over de zegeningen van het moederschap. Maar – gelukkig! – maakte ik ook al snel ruimte voor de complicaties tijdens mijn zwangerschap, voor de wake up calls die ik toen kreeg en toch negeerde en voor de gebrekkige steun die ik ervoer toen ik zoveel jaar later de strijdbijl voor gender equality oppakte, waarvan YLBA de uiteindelijke belichaming is.
Toen ik hierover sprak en de Young Ladies in de zaal in de ogen keek – waarvan velen hetzelfde gebrek aan steun voor hun grootse dromen hebben ervaren, en vaak nog wel erger dan dat – brák ik. Begon te huilen.
En de zaal mét mij.
Pfffffff…
Verdriet over al het onbegrip richting jonge vrouwen en het onterechte isolement waarin ze vaak verkeren, vermengde zich met de vreugde sámen met hen de strijd aan te gaan, die alleen al als ervaring zo verrijkend is. Laat staan dat je dan ook nog in de gelegenheid bent om, zoals ik, te zien hoe die Young Ladies hun remmingen beetje bij beetje de baas worden en dichter naar hun ultieme droom bewegen. Dát te zien gebeuren, is zó machtig mooi. En maakt mij nog bewuster van de juistheid onverminderd door te strijden tot gender equality daadwerkelijk bereikt is.
Nadat het huilen gestopt was, liet ik foto’s zien van mijn zonen Bob en Rens. En dacht ik aan wat zij mij met hun loepzuivere observatievermogen de laatste tijd tegen mij zeggen. “Mama, je lijkt veel gelukkiger”, zei Bob onlangs. Hij heeft gelijk. Door de reis die ik aan het afleggen ben en die voelt als het definitief ontluiken van de ‘ware Elske’, ben ik steeds vaker blij. Eindelijk heb ik mijn eigen advies opgevolgd en mijn kwetsbaarheden en imperfecties op het podium ongefilterd laten zien. Ja, het was heel erg eng, maar emotioneel ongelofelijk bevrijdend.
Ik kon het niet alleen.
Dank lieve Young Ladies…
En dank ook Margriet…
Ik zal jullie nooit vergeten om wat jullie bij mij teweeg hebben gebracht!